WORDPERFECT 5.X

WordPerfect, metin ve paragraflar² biτimlerken kodlar kulland²≡², kullan²c²n²n da bu kodlarla u≡ra■mas² gerekti≡i iτin karma■²k bir kelime i■lemcidir. ╓rne≡in seτili bir metni Bold (Kal²n) hale getirmek iτin Bold komutuna t²klad²≡²m²zda metnin ba■²na [Bold On], sonuna [Bold Off] kodlar² gelir. Tabii bu kodlar metin ⁿzerinde g÷rⁿnmez, ancak View*Reveal Codes komutu ile ekran²n alt²nda bir b÷lme aτarak bu b÷lmeden kodlar² g÷rebilirsiniz. WordPerfect 5.x, bu dezavantaj²na kar■²n, MS Word'de gerτekle■tirilen i■lemlerin τo≡una izin verir. ▌■te WordPerfect'te bir rapor haz²rlaman²n 10 alt²n kural²:

Kapak
WordPerfect'te bir rapor kapa≡² tasarlamak, Word'dekine τok benzer. E≡er kapakta ■irket veya kurulu■ logosu kullanacaksan²z, logoyu ÷nceden tarat²p bitmap (BMP) format²nda taratman²z gerekir.

1) Kapa≡²n en ⁿstⁿne teklifi sunaca≡²m²z kurulu■un logosunu yerle■tirip ad²n² yazaca≡²z. Logoyu ÷nceden Paintbrush'da haz²rlay²p Seτ dⁿ≡mesi ile τerτeve iτine al²n. Daha sonra Ctrl+C komutu ile bu alan² Pano'ya kopyalay²n. Daha sonra WordPerfect'e geτip Ctrl+V komutu ile resmi kapak sayfas²n²n ⁿzerine yap²■t²rabilirsiniz. Art²k resmi fare ile ta■²yarak sayfan²n ⁿzerinde uygun bir yere yerle■tirebiliriz. Resmin ⁿzerine sa≡ tu■la t²klad²≡²n²zda ise bir menⁿ aτ²l²r. Bu menⁿden Box Position komutunu seτti≡inizde ekrana gelen diyalog kutusundan resmin dⁿ■ey ve yatay pozisyonunu, bⁿyⁿklⁿ≡ⁿnⁿ ayarlayabilir,' Wrap Text Around Box' seτene≡ini i■aretleyerek (veya bu i■areti kald²rarak) resmin yan²na yaz²lacak metnin konumunu de≡i■tirebilirsiniz. En iyi dⁿzenlemeyi bulmak iτin elle ayarlamalar yapabilir, Print Preview g÷rⁿnⁿmⁿne geτerek yerle■imin istedi≡iniz gibi olup olmad²≡²n² g÷rebilirsiniz.Daha sonra projenin ismini, raporun ismini ve firman²z²n ismini istedi≡iniz gibi veya i■veren kurulu■τa istenen formatta yaz²p sayfan²z² dⁿzenleyin.WordPerfect, MS Word'deki gibi bir belge iτinde birden fazla b÷lⁿmⁿn olu■turulmas²na izin vermez. Ancak sayfa kesmeleri (Page Break) vererek ve sayfa numaralar²n² ayarlayarak tek bir belge iτinde birden fazla b÷lⁿm olu■turabilirsiniz. Kapa≡² tasarlad²≡²m²za g÷re Layout*Page*Page Break komutu ile veya Ctrl+Enter tu■lar²na basarak sayfa kesmesi verebiliriz. Gerekiyorsa ara kapaklar² da bu y÷ntemle haz²rlayaca≡²z.

╓zet, Header ve Footer
WordPerfect ile haz²rlad²≡²m²z raporda da bir ╓zet k²sm² bulunacak. Ayr²ca ╓zet dahil tⁿm metin sayfalar²nda projenin ve raporun ismini iτeren bir ' header' alan², i■veren kurulu■un ismini, sayfa numaras²n² ve firmam²z²n ismini iτeren bir ' footer' alan² bulunacak.

2) Kapaklardan sonra sayfa kesmesi (Page Break) vererek bir sonraki sayfaya geτin. Hatta ▌τindekiler Listesi iτin yine sayfa kesmesi vererek bir sayfa daha ay²r²n. ▐imdi ╓zet sayfas²nday²z. Buraya ╓zet ba■l²≡²n² girerek i■e ba■l²yoruz. ╓zet ba■l²≡²n²n ▌τindekiler Listesi'ne nas²l otomatik olarak eklenece≡ini ileride, ▌τindekiler Listesi b÷lⁿmⁿnde aτ²klayaca≡²z. ╓zet metnini yazarak i■e devam edebiliriz.

3) Header ve Footer alanlar²m²z bundan sonra bⁿtⁿn sayfalarda devam edecek. Bu yⁿzden header'² haz²rlayal²m Header b÷lmesini aτmak iτin Layout*Page*Headers komutunu τal²■t²r²n. Kar■²n²za τ²kan diyalog kutusunda ' Create'e t²klay²n. B÷ylece header alan² aτ²lm²■ oldu. Bu alana ' ▌stanbul Avrupa Yakas² Kat² At²k Projesi" yazarak i■e ba■layabilirsiniz. Alt+F7 tu■lar²na bast²≡²n²zda imleτ en sa≡a gider. Buraya yazaca≡²n²z yaz²lar sa≡a dayal² olacakt²r. B÷ylece sa≡ tarafa raporumuzun ismini, yani ' Teknik Teklif' yaz²yoruz. Header alan²na yazd²≡²n²z yaz²lar² seτili duruma getirerek Font komutu ile yaz²tipi bⁿyⁿklⁿklerini ayarlayabilirsiniz. Tabii, ba■l²≡²n alt²nda bir τizgi bulunmas² gerekli. Bunun iτin imleci header alan² iτindeki yaz²lar²n herhangi bir yerine getirin ve Graphics*Line*Horizontal komutunu τal²■t²r²n. Kar■²n²za τ²kan diyalog kutusundaki ayarlar altτizginin boyu metin geni■li≡inde olacak ■ekilde ayarlanm²■t²r. ' Vertical Position' k²sm²nda ise ' Baseline' seτilidir. Bu, τizginin bir metne biti■ik olaca≡² anlam²na gelir. ╟izginin biraz daha altta olmas² iτin ' Baseline' seτene≡ini ' Specify' olarak de≡i■tirin ve ' Position' alan²na 1.3 inτ gibi bir de≡er girin. OK dⁿ≡mesine t²klad²≡²n²zda metnin alt²nda τizgi belirecek. Art²k Close tu■una t²klayarak header alan²n² kapatabilirsiniz.

4) ▐imdi de footer (altbilgi) alan²n² dⁿzenleyece≡iz. Bu sefer Layout*Page*Footers komutu ile altbilgi alan²na geτiyoruz. Sat²r²n soluna ' ▌stanbul Bⁿyⁿk■ehir Belediyesi' , Alt+F7 tu■u ile geτti≡imiz sa≡ tarafa ise ' ARTEK Ar²tma Teknolojileri Ltd.' yaz²yoruz. Yine metni seτili duruma getirip ' Font' komutu ile yaz²tipini ve bⁿyⁿklⁿ≡ⁿnⁿ de≡i■tirebilirsiniz. Footer alan²nda yazd²klar²n²z²n ⁿstⁿne τizgi τekmek iτin biraz daha de≡i■ik bir yol izleyece≡iz: ╓nce metnin yaz²l² bulundu≡u sat²r²n ba■²na gelip Enter tu■una basarak sat²r² bir a■a≡²ya itin. Bunu yapmam²z²n nedeni, metnin hep footer alan²n²n ⁿstⁿne dayal² olmas². Dolay²s²yla ⁿstte ne kadar pay b²rak²rsak b²rakal²m τizgi metne yap²■²k olacak; bunu ÷nlemek iτin Enter tu■u ile yukar²da bir sat²rl²k yer aτ²yoruz. ╟izgiyi τekmek iτin yine Graphics*Line*Horizontal komutunu τal²■t²r²n. ' Vertical Position' k²sm²n² ' Specify' olarak de≡i■tirin ve ' Position' alan²na -1.3 inτ gibi bir de≡er girin. Buradaki de≡erin ba■²na eksi i■areti koyarak τizginin metnin ⁿstⁿnde yer almas²n² sa≡lad²k. OK dⁿ≡mesine t²klad²≡²n²zda metnin ⁿstⁿnde τizgi belirecek. Art²k Close tu■una t²klayarak footer alan²n² da kapatabilirsiniz.

5) Bu i■lemleri yapt²k, ancak footer alan²nda sayfa numaras² eksik kald². Elbette footer alan² aτ²ld²≡²nda g÷rdⁿ≡ⁿnⁿz gibi sayfa numaralar²n² koymak iτin bir ' Page Numbers' dⁿ≡mesi bulunuyor. Ancak bu dⁿ≡me ile konulan sayfa numaralar² daha τok tek b÷lⁿm halinde ard²■²k sayfa numaralar² ile ilerleyen raporlar iτin geτerli. Biz hem sayfa numaralar²n her b÷lⁿmde ba■tan ba■lamas², hem de ba■lar²na b÷lⁿm numaralar²n²n eklenmesi iτin ba■ka bir yol izleyece≡iz.╓rne≡in ╓zet b÷lⁿmⁿnⁿ yaz²p bitirdiniz diyelim. Sayfa numaralar²n² koymak iτin ╓zet b÷lⁿmⁿnⁿn ba■²na gidin ve Layout*Page*Numbering komutunu τal²■t²r²n. Kar■²n²za τ²kan diyalog kutusunda Position k²sm²n² ' Bottom Center' olarak de≡i■tirin. Yukar²daki sayfa ÷rne≡inde g÷rece≡iniz gibi, bu seτenekle sayfa numaralar² sayfan²n alt²nda (ve footer alan²na denk gelecek ■ekilde) ortalanm²■ ■ekilde g÷rⁿnecek. ╓zet b÷lⁿmⁿnde oldu≡unuz iτin ' Numbering Type' seτene≡ini (i, ii, iii, iv) olarak de≡i■tirin. B÷ylece ╓zet b÷lⁿmⁿ sayfa numaralar² Roma rakam²yla yaz²lacak. Sayfa numaralar² 1'den ba■layaca≡²na g÷re ' New Page Number' b÷lⁿmⁿne ' 1' yaz²n. ' Accompanying Text' b÷lⁿmⁿnde g÷rdⁿ≡ⁿnⁿz [^B] i■areti sayfa numaras²n² g÷sterir. Bu yaz²n²n ba■²na veya sonuna ekleyece≡iniz her ■ey tⁿm sayfalarda numaran²n yan²nda tekrarlanacak. WordPerfect'in b÷lⁿmleri otomatik ay²rt etme ÷zelli≡i olmad²≡²ndan Sayfa numaralar²n²n sa≡²na b÷lⁿm numaras² girmek iτin bu alan² kullanaca≡²z. Ancak ╓zet b÷lⁿmde b÷lⁿm numaras² girmek gerekmedi≡i iτin buray² de≡i■tirmeden b²rak²yoruz ve OK tu■una t²kl²yoruz. File*Print Preview komutu ile header, footer ve sayfa numaralar²n²n dⁿzgⁿn girilip girilmedi≡ini kontrol edebiliriz.

B÷lⁿmler ve Ba■l²klar
▐imdi gelelim WorkPerfect'te b÷lⁿmlerin ve b÷lⁿm ba■l²klar²n²n nas²l haz²rlanaca≡²na:

6) ╓zet k²sm²ndan sonra sayfa kesmesi vererek ara kapak koymay² dⁿ■ⁿnⁿyorsan²z, header, footer ve sayfa numaras²n² kald²rmal²s²n²z. Header'² kald²rmak iτin sayfa kesmesinden sonra Layout*Page*Headers komutunu τal²■t²r²n ve kar■²n²za gelen diyalog kutusundaki ' Discontinue' dⁿ≡mesine t²klay²n. Ayn² i■lemi Layout*Page*Footers komutu ile aτ²lan diyalog kutusunda da gerτekle■tirin. B÷ylece bu sayfaya header ve footer verilmemi■ oldu. Sayfa numaras²n²n verilmemesi iτinse, yine imleτ ara kapak sayfas² ⁿzerindeyken Layout*Page*Numbering komutunu τal²■t²r²n ve ' Position' k²sm²ndaki seτene≡i ' No Page Numbering' olarak de≡i■tirin. Ara kapa≡² tasarlad²ktan sonra Ctrl+Enter komutu ile sayfa kesmesi vererek yeni bir sayfada birinci b÷lⁿme ba■layabiliriz. Header ve footer'²n burada devam etmesi iτin, header ve footer diyalog kutular²n² aτ²p Edit dⁿ≡mesine basmam²z, eski header ve footerlar²n yerinde olduklar²n² g÷rdⁿkten sonra Close tu■u ile alanlar² kapatmam²z yeterli. Sayfa numaras²n² ise yine Layout*Page*Numbering komutu ile veriyoruz. Ancak burada ' Position' k²sm²ndaki seτene≡i tekrar ' Bottom Center' olarak dⁿzeltin; ' Numbering Type' seτene≡ini (1, 2, 3, 4) olarak de≡i■tirin; birinci b÷lⁿmⁿn 1. Sayfadan ba■lamas² iτin ' New Page Number' alan²na 1 yaz²n. ▌■te ■imdi sayfa numaralar²n²n ba■²na b÷lⁿm numaras² konulabilir. Bunun iτin ' Accompanying Text' b÷lⁿmⁿndeki metni 1-[^B] olarak de≡i■tirin. Yukar²da belirtti≡imiz gibi WordPerfect b÷lⁿmleri ay²rt edemiyor; bu yⁿzden her yeni b÷lⁿmde bu de≡i■iklikleri yapmak zorunday²z.

7) WordPerfect'te otomatik ba■l²k biτimleri haz²rlamak ve bunlar² ▌τindekiler Listesi'nde yer alacak ■ekilde ayarlamak oldukτa karma■²k bir i■. Bu yⁿzden bu b÷lⁿmⁿ dikkatle okuyun. Burada yapaca≡²n²z her de≡i■ikli≡in s²ras²n² dikkatle belirlemelisiniz ve ekran²n alt²nda aτ²lan kod alan²ndan takip etmelisiniz; yoksa her ■ey birbirine kar²■abilir. Bir ana ba■l²k yaratmadan ÷nce raporda kullan²lacak paragraf anahatlar²n²n biτimini belirlemek gerekir. Bu i■i ■u ■ekilde yap²yoruz:

Ba■l²k biτimlerini belirlemek iτin ÷nce Tools*Outline*Define komutuna t²klay²n; ' Predefined Format' k²sm²ndan ' Legal (1.1.1)'i seτin.

Ekran²n alt²ndaki Reveal Codes alan²n² aτ²n. Yeni sayfada olu■an [Par Num Def] kodu varsa bu kodu silin. Aksi halde ba■l²k biτimlerimiz i■e yaramaz.

8) ▐imdi s²ra geldi tek tek ba■l²klar²m²z belirlemeye. ╓rne≡in Ba■l²k 1, Times New Roman 18 pt bⁿyⁿklⁿ≡ⁿnde, Bold bir ba■l²k olsun ve numaraland²rmas² ise 1'den ba■layarak (1, 2, 3...) ■eklinde gitsin. ▌kinci seviye ba■l²≡²m²z Times New Roman 14 pt bⁿyⁿklⁿ≡ⁿnde, Bold olsun ve (1.1, 1.2, 1.3...) ■eklinde numaralans²n. Son olarak ⁿτⁿncⁿ ba■l²≡²m²z Times New Roman 12 pt bⁿyⁿklⁿ≡ⁿnde, Normal kal²nl²kta olsun ve (1.1.1, 1.1.2, 1.1.3...) ■eklinde numaralans²n. Elbette siz ba■l²k seviyelerini art²rabilirsiniz.Yeni bir ba■l²k biτimi yaratmak iτin ÷nce Layout*Styles komutuna t²klay²n. Aτ²lan diyalog kutusunda Create dⁿ≡mesine t²klayarak yeni bir stil yarataca≡²n²z² WordPerfect'e bildirin. ' Name' k²sm²na yarataca≡²n²z ba■l²k biτiminin ismini (÷rne≡in ' Ba■l²k 1' ) Description b÷lⁿmⁿne ise aτ²klamas²n² (isterseniz bo■ b²rakabilirsiniz) girin. Type b÷lⁿmⁿnⁿ ' Paired' olarak b²rak²n. Yukar²da WordPerfect'in metin biτimlerinin kodlardan olu■tu≡unu yazm²■t²k; Paired seτene≡i biτimlenen metnin ba■²na ve sonuna ' On' ve ' Off' komutlar² getirerek biτimlendirmenin nerede ba■lay²p nerede bitti≡ini belirtir. Open seτene≡i ise biτimin aynen devam etmesini sa≡lar. Yani bir ba■l²k seτti≡inizde, Enter tu■una bas²p alt sat²rda yeni bir paragrafa geτseniz bile ba■l²k yaz²tipi ve bⁿyⁿklⁿ≡ⁿ paragraf metnine de uygulan²r. Yani ba■l²≡a uygulanan biτimin ucu aτ²k kalm²■t²r.' Enter Key Inserts' seτene≡i ise, ba■l²ktan sonra Enter tu■una bast²≡²n²zda yeni metinde ba■l²k format²n²n devam edip etmeyece≡ini belirler. Ba■l²ktan sonra biτimin (style) devam etmemesi ve normal metne geτmesi iτin bu seτene≡i ' Style Off' olarak de≡i■tirin ve OK dⁿ≡mesine t²klay²n. Kar■²n²za biτiminizi yarataca≡²n²z ' Style Editor' alan² τ²kacak. Ekran²n alt²nda yine Reveal Codes b÷lmesinin aτ²k olmas²na dikkat edin. ' Style Editor' alan²n²n gri tonlamal² bir aτ²klama ile ([Comment] kodu ile) ikiye b÷lⁿndⁿ≡ⁿnⁿ g÷receksiniz. Bu aτ²klaman²n ⁿstⁿnde ba■l²k biτimimizi belirleyecek, alt²nda ise ba■l²k sona erdikten sonra paragraf biτiminin eski haline d÷nmesini sa≡layaca≡²z. Ba■l²k biτimini ad²m ad²m ■÷yle yarat²yoruz:

Font*Font komutu ile Times New Roman, 18 punto ve Bold bir ba■l²k metni seτin.

Tools*Outline*Paragraph Number komutu ile aτ²lan diyalog kutusundan Manual alan²n²n kar■²s²na 1 yaz²p Insert tu■una t²klay²n.

Ba■l²k rakam² ile metnini ay²rmak iτin F7'ye basarak Tab verin.n Reveal Codes b÷lⁿmⁿnde Comment kodu ⁿzerine gelin ve Shift+Sa≡ Ok tu■lar² ile Comment'den en ba■a kadar seτili duruma getirin.

Tools*Mark Text*Table of Contents komutuna t²klay²n. Level'² 1 olarak seτip OK dⁿ≡mesine t²klay²n.n Reveal Codes b÷lⁿmⁿnde kodlar²n en sonuna gidin ve Layout*Advance komutuna t²klay²n. Down seτene≡ini i■aretleyip de≡erini 0.1 inτ olarak de≡i■tirin. B÷ylece ba■l²k sonras²nda 0.1 inτlik bir aral²k b²rakm²■ olacaks²n²z.

Reveal Codes b÷lⁿmⁿndeki kodlar²n en sonuna Enter ([HRt]) i■areti girin.

Close dⁿ≡mesine t²klayarak Ba■l²k 1 penceresini; ard²ndan On dⁿ≡mesine t²klayarak Style penceresini kapat²n.

Bu i■lemi yapt²≡²n²zda sayfan²n ba■²nda Ba■l²k numaras² olarak 1 rakam² belirecek. Ancak yaratt²≡²n²z ba■l²k biτeminin uygulanmam²■ oldu≡unu g÷receksiniz.